Çay ve çay tüketimi gün içinde ya da akşam yemeği sonrası keyifli sohbetlere eşlik eder. Ülkemizde sudan sonra en çok tüketilen sıvıların başında gelen çay, iyi demlendiğinde harika bir eşlikçi de olur. Siyah çay tüketimi ilk sıralarda olsa da yeşil çay ya da soğuk çay gibi farklı çay tüketimi de oldukça fazladır. Çayın yapraklarının toplama ve kurutulma zamanlarına göre farklılık gösteren çay çeşitlerinin demleme süreleri, suyun kalitesi ve sıcaklığına olduğu kadar demleme sırasında kullanılan aletlerin türüne göre de farklılık gösterir. Bu nedenle çay demlemek çaya ve kişiye göre farklılık gösterebilir. Ancak bu iyi bir çayın karşı konulamaz lezzeti olduğunu değiştirmez. Peki çay demlemenin püf noktaları nelerdir isterseniz bu soruya gelin birlikte bakalım.
Çay Tarihçesi ve Çay Demlemenin Püf Noktaları
Çay ilk olarak Çin’de milattan önceki devirlerde medikal amaçlı bitki olarak kullanılmıştır. Tesadüf eseri sıcak suyun içine düşen çay yaprakları ile lezzetli bir içecek olduğu keşfedilmiştir. Dünyaya Asya’dan yayılan bu içecek dilimize Hintçe ‘den geçmiştir. Ülkemizde ise 1920’li yılların ortasında çay üretimi başlamış ve o günden bugüne çay ülkemizde en çok sevilen içeceklerin başında gelmiştir. Evinize misafir geldiğinde, arkadaşlarınızla buluştuğunuzda ve bir problemi çözmek için bir masa etrafında toplandığınızda bir ritüel gibi çay içerek bu işlere başlayabilirsiniz. Çay bir içecek olmanın çok ötesinde insanları sosyalleştiren ve bir araya getiren bir gelenek olmuştur.
Çay Nasıl Demlenir?
İyi bir çay demlemek için, mutlaka dikkat etmeniz gereken çay demlemenin püf noktaları bulunur. Her şeyden önce kullandığınız suyun kireçsiz ve kokusuz olmasına dikkat etmelisiniz. Biraz zahmetli gibi görünse de çay demlemek için porselen demlik tercih edebilirsiniz. Porselen demliğinizi su kaynattığınız çaydanlık altının üstüne koyarak önceden ısınmasını sağlayabilirsiniz. Daha sonra porselen demliğinizin içine arzu ettiğiniz miktarda kuru çayı koyabilirsiniz. Siyah çay için suyun fokurdayarak kaynamasına dikkat etmelisiniz. Su kaynadıktan sonra 1-2 dakika bekletmeli ve ardından yavaşça tek bir noktadan suyu çayın üzerine dökmelisiniz. Daha sonra çaydanlık altlığına ekstra su koyup altını kısık ateşte açarak çayınızı demlenmeye bırakabilirsiniz. Çayınız 15-20 dakika içerisinde demlenmiş olacaktır. Unutulmamalıdır ki, çayınız demlendikten sonra altını kapatmalı ve çayınızın acımtırak bir tat almasının önüne geçmelisiniz. Eğer çayınızı sadece demlik ile yapacaksanız kaynayan su içine direkt çay atmaktan kaçınmalısınız çünkü çay yaprakları yanarak acı bir tat bırakabilir. Çayınızı demledikten sonra 1 saat içinde tüketirseniz çayınız bayatlamayacaktır. Ancak bayatlayan bir çayı tekrar ısıtıp içmek sağlık ve lezzet açısından tavsiye olunmaz. Eğer poşet çay kullanacaksanız 10-15 dakika sonra süzen poşetleri demlik içinden çıkarmanız çayınızın acı olmaması için gereklidir. Damak tadınıza göre çayınızın türünü seçebilirsiniz. Organik siyah çaylar, çay filizi, Seylan çayı ve ekstra dem veren çay çeşitlerini tercih edebilirsiniz. Çayınıza hoş koku ve aroma vermek için bergamot aromalı çaylardan 1 tatlı kaşığı ekleyebilirsiniz. Dilerseniz çayınıza limon sıkabilir ya da İngiliz usulü süt ile de içebilirsiniz. Eğer soğuk çay yapmak isterseniz demlediğiniz siyah çayı soğumaya bırakabilir daha sonra arzu ettiğiniz meyvenin suyunu (limon, şeftali, karpuz gibi) çaya buzla birlikte ilave ederek soğuk çay yapabilirsiniz. Dilerseniz içine tatlandırıcı olarak bal ekleyebilirsiniz.
Yeşil Çay Demlerken Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar
Yeşil çay siyah çaya oranla daha çok antioksidan ve kafein içerdiği için diyet yapanlar, sporcular ve sağlıklı beslenmeye gayret eden insanlar tarafından tercih edilir. Siyah çaydan en önemli farkı çay filizlerinin yaprakları yeşilken toplanması ve oksitlenme işlemine daha az maruz kalmasıdır. Peki yeşil çay nasıl demlenir? Yeşil çay demlemek için birinci kural su sıcaklığının 100 derece olmamasıdır. Yeşil çay kesinlikle kaynatılarak demlenmez. Kaynatılan su 80-85 derece arasına gelene kadar beklenir. Ölçü olarak her bir bardak yeşil çay için 1 çay kaşığı yeşil çay kullanmanız gerekir. Porselen demlik ya da French press koyduğunuz yeşil çaya arzu ettiğiniz kadar suyu ekleyerek demlenmeye bırakabilirsiniz. 3-4 dakika demleme süresinden sonra yeşil çayınızı çay süzgeci ile süzerek içebilirsiniz. Arzu ederseniz içine bal katarak da tüketebilirsiniz. Tıpkı siyah çay da olduğu gibi yeşil çay demlerken de kireçsiz ve kokusuz su kullanmalısınız. Yeşil çayın demlenmesini kontrol etmek için şeffaf olan cam demlikler kullanmak daha yararlı olacaktır. Eğer pratik olsun istiyorsanız süzen poşetlerde satılan tek kullanımlık yeşil çayları da tercih edebilirsiniz. Yeşil çayınıza dilerseniz yasemin, nane ve limon ekleyerek hazırlayabilirsiniz. Son yıllarda soğuk yeşil çay da insanlar tarafından tercih edilir olmuştur. Soğuk yeşil çayı hazırlamak için demlediğiniz yeşil çayı soğumaya bırakabilir ve daha sonra buz ve lime ekleyerek tüketebilirsiniz. Özellikle yaz aylarında ferahlamak isteyen insanlar soğuk yeşil çayı tercih edebilir.
Yeşil çay ya da siyah çay demlemek için en pratik seçeneklerden biri olan çay makinesi seçeneklerine yönelebilirsiniz. Arnica çay makineleri demlediğiniz çayınızı sıcak tutma fonksiyonu, susuz kaldığında otomatik kapanma fonksiyonu ve paslanmaz çelik filtresi ile çay deneyiminizin sürekli ve keyifle devam etmesini sağlar. Sizler de leziz çaylar içmek ve pratik bir şekilde çay demlemek istiyorsanız Arnica çay makinelerini tercih edebilirsiniz.